μια ανθολογία των ποιημάτων του Τόλη Νικηφόρου με εικόνες της Τζούλιας Φορτούνη

αn anthology of Tolis Nikiforou's poems with pictures by Julia Fortouni.

επίκληση στο ακατανόητο


προσεύχομαι με τις ανεπαρκείς μου λέξεις
με τη θαμπή μου όραση
σφίγγοντας το κενό στο στήθος μου

προσεύχομαι στις ρίζες μου
στον παντοκράτορα ήχο
από το μαντολίνο του παππού
που απλώνεται κρυστάλλινος
από την Ιωνία και τη Μαύρη Θάλασσα
και θρυμματίζει τον ιστό της μοναξιάς

προσεύχομαι σε μια ανατολίτισσα
του ήλιου αχτίδα
που υπόσχεται το αυριανό τραγούδι
στην όποια αλήθεια παραλλάσσεται
μέσα στις τελευταίες αυταπάτες μου

προσεύχομαι ο ελάχιστος
στο μέγιστο που δεν γνωρίζω

προσεύχομαι στο ακατανόητο
όπως μια πέτρα ταπεινή, μια στάλα αίμα
απ’ όλους τους κοινούς ανθρώπους ένας
προσεύχομαι στο ακατανόητο
με την πνοή που εκείνο φύτεψε μέσα μου
αυτή που γνώρισε τον πόνο
και ξέρει τη σιωπή να αποδέχεται
αυτή που ακατανίκητη πεθαίνει

13 σχόλια:

η κοπέλα με το καναρινί φόρεμα είπε...

Οι κρυστάλλινοι ήχοι από το μαντολίνο του παππού έφτασαν μέχρι εδώ και μπλέχτηκαν στις προσευχές μου. Κι από τα δάκρυα φύτρωσε ένα γεράνι, ή έστω αυτό θέλησα να δω με τα δικά μου μάτια. Κι εκείνο με μάλωσε. Μου είπε " ουδέτερο δεν είμαι εγώ, είμαι ολάκερο θηλυκό" Κι ύστερα θυμήθηκα τούτα τα λόγια σου. Από τότε Ιωνία το φωνάζω...


Ποιητή, όμορφο πολύ. Πολύ!

Margo είπε...

Και τώρα; Ειδικά μετά από το σχόλιο της κοπέλας με το καναρινί το φόρεμα, πώς θα σου πω με τα φτωχά μου λόγια πόσο με άγγιξε αυτό σου το ποίημα ή μάλλον όχι, προσευχή θα το πω και σαν προσευχή θα το φυλάξω. Να σαι καλά καλέ μας Ποιητή, να σαι καλά!

Poet είπε...

Είναι παράξενο, κορίτσια, να νοσταλγείς έναν τόπο που δεν γνώρισες. Παράξενο, μυστηριώδες και γοητευτικό ταυτόχρονα. Μας καλούν οι ρίζες μας.

Ο παππούς μου ήταν από το Σαλιχλί. Τη μικρή πόλη που περιγράφει στο τετράτομο μυθιστόρημά του, Τα παιδιά της Νιόβης, ο Τάσος Αθανασιάδης. Ο πατέρας μου τελείωσε την Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης και πολέμησε στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Η μητέρα μου ήταν από τη Μαύρη Θάλασσα, από τη Σωζόπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Αυτή είναι η κληρονομιά μου. Και η συγκίνησή σας η ανταμοιβή μου.

Τζούλια Φορτούνη είπε...

"προσεύχομαι ο ελάχιστος
στο μέγιστο που δεν γνωρίζω"

από τους πιο δυνατούς σου στίχους Τόλη...
κάθε σου ποίημα μια δυνατή συγκίνηση...

Μαρία Δριμή είπε...

...Προσεύχομαι ο ελάχιστος στο μέγιστο που δεν γνωρίζω...
Τόλη, είναι πραγματικά υπέροχο το ποίημα.
Στο σχόλιο-απάντησή σου βρήκα δύο συμπτώσεις! Αυτές τις ημέρες διαβάζω τους Φρουρούς της Αχαΐας του Τάσου Αθανασιάδη. Και έχω τελειώσει την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης (το παλιό πρότυπο, νυν πειραματικό σχολείο) που αποτελεί τη συνέχεια του σχολείου του πατέρα σου...
Καλή σου νύχτα

Poet είπε...

Tα παιδιά της Νιόβης μου τα χάρισε μια φίλη που είχε διαβάσει για το Σαλιχλί στα βιβλία μου, Μαρία. Έγραψα τότε στον Τάσο Αθανασιάδη για τον πατέρα μου, με πήρε μετά τηλέφωνο και μιλήσαμε για την πατρίδα τους.

Είμαι βέβαιος ότι κι εσύ θα ήσουν πρώτη μαθήτρια στην Ευαγγελική Σχολή, όπως πολλές δεκαετίες πριν ο πατέρας μου, που μου έδειξε μια φωτογραφία στα δεξιά του καθηγητή του.

Οι συμπτώσεις κυβερνούν τη ζωή μας.

Poet είπε...

Το ποίημα είναι η κορύφωση μιας δυνατής συγκίνησης, Τζούλια μου.
Είναι μεγάλη χαρά όταν η συγκίνηση αυτή μπορεί να μεταδοθεί και στους αναγνώστες.

Τζούλια Φορτούνη είπε...

μιας κι όλη η παρέα εδώ είναι της μνήμης (κι όχι της λήθης) και κουβαλάμε όλη μας με κάποιο τρόπο την ιστορία αυτής της πόλης (κι ο δικός μου παππούς πολέμησε στην Μικρασία το 1922), έκανα αυτή τη εικονογραφημένη παρουσίαση της ιστορίας της Σμύρνης και των κατοίκων της, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την καταστροφή.

Ανώνυμος είπε...

Χωρίς να έχω τίποτε κοινό με αυτές τις μνήμες ένιωσα την συγκίνηση γιατί μεγάλη καθώς ήταν ξεπέρασε τις λέξεις κι έφτασε στις καρδιές μας.

Poet είπε...

Μετά τη Θεσσαλονίκη, πάλι έκανες το θαύμα σου, Τζούλια, με τις νοσταλγικές φωτογραφίες της Σμύρνης. Μια ζωή που χάθηκε, ένας πολιτισμός που χάθηκε. Για να ξαναγεννηθεί εδώ.

Κατά τις επισκέψεις μου σε διάφορα σχολεία, διαπίστωσα με συγκίνηση ότι τα παιδιά (δισέγγονα πια των προσφύγων του "22) γνωρίζουν πολύ καλά την καταγωγή τους και είναι περήφανα γι' αυτήν.

Poet είπε...

Και όμως, Λίλιαν, έχεις κάτι κοινό, έστω και από σπόντα. Η παραλία του Βόλου μου θυμίζει την παραλία της Θεσσαλονίκης και την παραλία της Σμύρνης. Ο Βόλος είναι ακριβώς απέναντι στη Σμύρνη και πολλοί από τους κατοίκους του είναι απόγονοι των προσφύγων.

Αγγελικούλα είπε...

Η γιαγιά και ο παππούς μου έφυγαν κακήν κακώς από την Πόλη με την υπόλοιπη οικογένεια και ότι μπόρεσαν να πάρουν μαζί τους το 1927.

Τα πιο πολλά παραμύθια της παιδικής μου ηλικίας ήταν ιστορίες από τη ζωή τους.

Εκείνοι δεν ξαναγύρισαν ποτέ στην πατρίδα τους. Παρέμεινε όμως ζωντανή στη μνήμη τους μέχρι να φύγουν.

Με συγκίνησε το ποίημά σου, Τόλη.

Poet είπε...

Από τον Οδυσσέα και τον Δημόκριτο, που ξόδεψε την περιουσία του για να ταξιδέψει το 600 π.χ. περίπου σ' όλο τον τότε γνωστό κόσμο, από τις αρχαίες αποικίες ως τους σύγχρονους μετανάστες, εμείς οι Έλληνες είμαστε λαός της διασποράς. Δέκα - έντεκα εκατομμύρια σήμερα στην Ελλάδα και άλλα έξι - εφτά σε κάθε γωνιά του κόσμου.

Ίσως γι' αυτό είναι τόσο ζωντανή και τόσο έντονη η λαχτάρα για την πατρίδα. Και με τη μεταφυσική της έννοια, θα έλεγα.