λουσμένη στην ομίχλη όπως το σαββατόβραδο

λουσμένη στα δεκαοχτώ σου χρόνια
θα σε περιμένω
λουσμένη στην ομίχλη
όπως το σαββατόβραδο
ένα όνειρο του φανοστάτη
πάνω απ' τη θάλασσα
εκεί που ο δρόμος μόλις άρχισε
εκεί που κάνει η δίψα το αδύνατο να ανθίσει
εκεί που η προσμονή θαμπά φωτίζει
χιλιάδες μυστικά και θαύματα


bathed in the fog like a saturday night

bathed in your eighteen years
I' ll be waiting for you
bathed in the fog
like a saturday night
a dream of the lamp-post
over the sea
at the road that has only started
at the impossible that blossoms in my thirst
my craving dimly lighting
thousands of miracles and secrets

translated by Tolis Nikiforou
from Dust in the sky, 1998

από τις χαραμάδες των ματιών μου

αργά τη νύχτα γλίστρησε
από τις χαραμάδες των ματιών μου
και κάθισε κοντά μου το θηρίο
με πέλματα ένα σκοτεινό βελούδο.
ήρθα για να σε πάρω, μου ψιθύρισε
και μη φοβάσαι
το αίμα σου στα νύχια μου
και τη δική σου μυρωδιά στο χνώτο μου.
μαζί θα ταξιδέψουμε
πίσω από τον καθρέφτη
στη χώρα που δεν γνώρισαν οι λέξεις
μαζί σαν αντανάκλαση
θα ξαναγεννηθούμε


from the fissures of my eyes

late at night the beast slipped out
from the fissures of my eyes
and sat beside me
with paws of dark velvet.
I've come to take you, it whispered,
and do not fear
your blood on my claws
and your own smell in my breath,
together we shall travel
behind the mirror
to countries unknown to words,
as a reflection together
we shall be reborn

Translated by Tolis Nikiforou
from Dust in the sky, 1998

το κίτρινο περπάτημα στα χόρτα

την ώρα που ένιωθα ασφαλής
στην πέτρινη σιγή του κόσμου
άνοιξαν ξαφνικά
οι μυστικοί κρουνοί το απομεσήμερο
και η αυλή πλημμύρισε
κίτρινες πεταλούδες
γιορταστικά πολύφωτα
ιπτάμενα ίχνη
του απρόσιτου που ενεδρεύει.
την ώρα που ένιωθα ασφαλής
με ξύπνησε το κίτρινο περπάτημα στα χόρτα
κι είδα μέσα στο φως να ξεπροβάλλει η τίγρη


the yellow footsteps on the grass

the moment I felt safe
in the stone silence of the world
secret springs gushed out suddenly
flooding the afternoon courtyard
with yellow butterflies
festive chandeliers
flying traces of immensity lurking.
the moment I felt safe
I was roused by the yellow footsteps on the grass
and saw the tiger emerging from the light

Translated by Tolis Nikiforou
from Dust in the sky, 1998

ο εσωτερικός εχθρός

σε μυστικά κυκλώματα του εγκεφάλου
και σε άγνωστες διαστάσεις των κυττάρων
ελλοχεύει ο θανάσιμος αντίπαλος
ένας καταχθόνιος συνωμότης
που απεργάζεται την καταστροφή μας
με αξιοθαύμαστη υπομονή

να φοβάσαι την πικρή γεύση της μοναξιάς
και το ανεξερεύνητο φάσμα της αλήθειας


the enemy within

in secret networks of the brain
and unknown dimensions of the cells
the deadly adversary lies in ambush
an infernal conspirator
plotting our destruction
with fascinating persistence

beware of the bitter taste of solitude
and the unexplored spectrum of truth

translated by Tolis Nikiforou
from Pilot to the infinite, 1986

έσχατη λάμψη των ματιών

με την έσχατη λάμψη των ματιών
εισπλέουμε στον άπειρο χρόνο
στο έλεος που συνθέτουν τα φωνήεντα της σιγής

σε μιαν άλλη διάσταση ανήκουμε τώρα
προσπελάσαμε το απαγορευμένο υψίπεδο
που εκμηδενίζει την ανθρώπινη οδύνη
κατακτήσαμε τη θάλασσα της ουτοπίας
ακούσια εγκαταλείποντας στον γρανίτη
το οπτικό πεδίο της οπισθοφυλακής

από μας δεν μπορείτε πια να ζητήσετε
ούτε μια προσωρινά παρήγορη αυταπάτη
η ψυχή μας πάλλεται και δονείται
σε χώρο της αιώνιας απουσίας
υπήρξαμε ένα παιδικό μυστικό
που συγχέεται με τ' όνειρο
και παραμένει ανεξιχνίαστο


a last gleam in the eyes

with a last gleam in the eyes
we have sailed into infinite time
into the mercy composed by the vowels of silence

to another dimension we now belong
we have reached the forbidden highlands
transcending human sorrow
we have conquered the sea of utopia
leaving on the granite behind
the visual field of the rearguard

you may not ask from us anymore
even a momentary soothing illusion
our souls move and throb
in a place of eternal absence
we have been a child's secret
that is confused with dreams
and remains unsolved

Translated by Tolis Nikiforou
from Waving the red and black flag of utopia, 1997

βυθισμένοι σε αχνά χαμόγελα και φως

μέσα σε πολύχρωμα αδιάβροχα
και ζεστούς σκούφους
φορώντας τις μαγικές τους μπότες
βυθισμένοι σε αχνά χαμόγελα και φως
κάθε πρωί εισπλέουν
στο νηπιαγωγείο της γειτονιάς
οι άγγελοι που δεν γνωρίσαμε.
σαν μπίλιες απ' τις τσέπες τους
στο χώμα απλώνουν
όλα τ' αστέρια τ' ουρανού
μας δείχνουν τον θεό
που δεν πιστέψαμε
σκορπίζουν στον αέρα θαύματα
που δεν αξίζουμε
με μιαν ανάσα τους στηρίζουν
την ετοιμόρροπη ζωή μας


submerged in faint smiles and light

in coloured raincoats
and warm caps
wearing their magic boots
submerged in faint smiles and light
each morning the angels we have never known
sail in the neighbourhood kindergarden.
like marbles from their pockets
on the ground they spread
all the stars of the sky
they point to the god
we have not believed
they scatter in the air miracles
we do not deserve
propping up our crumbling life
with a single breath

translated by Tolis Nikiforou
from Dust in the sky, 1998

ένα ποτάμι στοιχειωμένο

ένα ποτάμι στοιχειωμένο
είναι το αίμα μου
από προγόνους και μνήμες σκοτεινές
λάμψεις της αστραπής
που σχηματίζουν λέξεις
ταξίδια μυστικά
σε χώρες που ποτέ δεν γνώρισα.
ένα ποτάμι στοιχειωμένο
είναι το αίμα μου
μια μουσική
ένα μελλοντικό καράβι
πλησίστιο που περιπλανιέται
σε κατακόμβες φωτεινές του γαλαξία


a haunted river

my blood is a river
haunted by forefathers
and dark memories
flashes of lightning forming words
secret travels
to countries I have never known.
my blood is a haunted river
a piece of music
a future ship in full sail
lost in the luminous catacombs
of the milky way

translated by Tolis Nikiforou
from Dust in the sky, 1998

γράμμα

στην Ισιδώρα

συγχώρα με για τον βαρύ χειμώνα
σου αναγγέλλω την επιστροφή των πελαργών
και σου χαρίζω δυο μικρά ποιήματα
να στροβιλίζονται στον κήπο σου
σαν ανοιξιάτικες νιφάδες
είσαι καλά;


letter

to Isadora

forgive me for the heavy winter
I now announce the storks' return
and send you two little poems
to swirl round in your garden
like spring snowflakes
are you all right?

translated by Tolis Nikiforou from Pilot to the Infinite, 1986

Ελλάδα 1979

με το αίμα μου σε ιστορώ πατρίδα μου

πολιτείες παραδομένες στο μπετόν
δρόμοι σημαδεμένοι με ξενικές επιγραφές
κάθε οικοδομή και μια τράπεζα
κάθε γωνιά κι ένα φροντιστήριο
κάθε διαμέρισμα κι ένα διαφθορείο
οι νέοι με τα μηχανάκια
τα αυτοκίνητα στο πεζοδρόμιο
αναρίθμητα ξενοδοχεία και υπηρέτες
εκτρώσεις σε ιδιωτικά ιατρεία
οι άρρωστοι στους διαδρόμους των νοσοκομείων
δεκατρείς χιλιάδες δικηγόροι στην πρωτεύουσα
και οι εργολάβοι σε απεργία
με παγάκια και ξηρούς καρπούς
προδότες που δοξολογούνται
δοσίλογοι που αμείβονται
χαφιέδες που καταχωρούν τα ίχνη της αγωνίας μας

στο καφενείο του χωριού ο λαός περιμένει
πριν και μετά τις διαφημίσεις
το επόμενο έμβασμα του μετανάστη
το επόμενο αστυνομικό σήριαλ
την επόμενη μοναδική διέξοδο
κοινή ευρωπαϊκή εξαγορά

τα ψάρια νεκρά
ο αέρας μαύρος
η γη πουλημένη
ελεύθερο αστικό καθεστώς και ιδιωτική πρωτοβουλία

κι η ελιά να γαντζώνεται με πείσμα
ν' απλώνει παλάμες σ' έναν απίστευτα γαλάζιο ουρανό
αιώνες τώρα
και τα πεύκα να χαϊδεύουν τη θάλασσα

πατρίδα μου
το μεγαλείο σου τέλος δεν έχει


Hellas 1979

my homeland, with blood I write your history

cities surrendered to concrete
streets scarred with foreign signs
in every building a bank
in every corner a school of foreign languages
every apartment a place of corruption
wild kids on mopeds
cars on the sidewalks
uncounted hotels and servants
abortions in private offices
sick people in the halls of hospitals
thirteen thousand lawyers in Athens
drinks on the rocks and roasted nuts
contractors on strike
traitors praised
collaborators rewarded
narks recording the tracks of our agony

before the commercials and after
people wait at the cafe in the village
for the immigrant's next money order
for the next serial cop show
for the next exclusive outlet
for the common european buy-out

the fish are dead
the air is black
the land is sold up
bourgeois status quo and free enterprise

and the olive tree grappling stubbornly
palms branching toward an incredible blue sky
for centuries
and the pines caressing the sea

my homeland
there is no end to your grandeur

Translated by Domna Pastourmatzi and Michael Mott
from Tolis Nikiforou, Me ti Fotia sta Matia (With the Fire
in the Eyes), 1982, Displacements, International Quarterly,
Volume 2, No. 4, 1996.

Λονδίνο 1967 - 1971

ονειρεμένη πολιτεία του βορρά
ντυμένη τα βουβά σου χρώματα
μέσα σε μαγικές φωνές που προσκαλούν
μέσα σε στάλες καθημερινής βροχής

χρόνια που έζησα στη χαμηλή σοφίτα
περιπλανήθηκα στις γειτονιές σου
είδα τους κρόκους να ανθίζουν μέσα στο χιόνι
μέθυσα με το άρωμα των κοριτσιών σου

πλατείες που έχουν κατακτήσει τη γαλήνη
με γύρω τους τα σπίτια του παραμυθιού
απέραντοι κήποι και σκοτεινά παλάτια
βικτωριανά μέγαρα

απίστευτη πόλη
με το χαμόγελο στο πρόσωπο του αστυφύλακα
λεωφορεία κόκκινα με μυθικούς προορισμούς
πόλη της απεργίας
ράθυμη όπως το ποτάμι σου
με τη κατάλεπτη επιδερμίδα της ηδονής

παγκόσμια πόλη
με τις χιλιάδες εκδοχές της ίδιας γλώσσας
με τα χιλιάδες πρόσωπα του ίδιου ανθρώπου
με τις χιλιάδες εκκλησιές της ίδιας πλάνης

πόλη που έμαθες να ζεις χωρίς το πάθος
που κρύβεις με στοργή τα λάφυρά σου
στις αίθουσες των μεσαιωνικών κτιρίων
πόλη που κατορθώνεις να φιλοξενείς
και την υπεροψία των αγραμμάτων
και την ελπίδα των κατατρεγμένων

γυναίκες με παράξενα καπέλα
η μυρωδιά του καπνού και του ξύλου
το ευχαριστώ σε κάθε φράση
οι ανεξήγητες επιγραφές
και τα πολύβουα καπηλειά με τη ζεστή τους μπύρα

γυρίζεις κάθε τόσο πολιτεία του βορρά
και φανερώνεσαι χλωμή στον ύπνο μου
λουσμένη στο αβέβαιό σου φως
ποτέ, ποτέ, ποτέ δική μου


London 1967-1971

dreamy city of the North
dressed in your mute colors
your magic enticing voices
heard amid drops of everyday rain

for years I lived in a low attic
wandered in your neighbourhoods
saw the crocus blossom in the snow
got drunk on the aroma of your girls

squares in peace they have conquered
surrounded by fairy tale houses
vast gardes and dark palaces
victorian mansions

incredible city
with a smile on the policeman's face
red buses with destinations from myths
city of strikes
indolent as the Thames
city with a fine skin of sensuality

universal city
with a thousand versions of the same language
with a thousand faces of the same person
with a thousand churches of the same deceit

city that has learnt to live without passion
you hide your spoils with affection
in the halls of medieval buildings
city that has been successful in welcoming
both the arrogance of the ignorant
and the aspirations of the persecuted

women with strange hats
the scent of tobacco and wood
a ¨thank you¨ in every encounter
the inexplicable signs
the boisterous alehouses and warm beer

you return often, city of the North
you appear pale in my sleep
bathed in your uncertain light
but never, never, never mine.

Translated by Domna Pastourmatzi and Michael Mott
from Tolis Nikiforou, Me ti Fotia sta Matia (With the
Fire in the Eyes), 1982, Displacements, International
Quarterly, Volume 2, No. 4, 1996.

μεταγγίζει σε λέξεις το φως

ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος
ρώτησε στο δωμάτιο η πλαστική γοργόνα
είναι ξέρετε ο τελευταίος ποιητής
ένα χαρούμενο παιδί με θλιμμένα μάτια
μια πνοή του απείρου σε ανθρώπινη σάρκα
ένα άγγιγμα παρήγορο της γης
απλωμένος είναι στα πόδια του ο ήλιος
οι λεπτότερες χορδές της ζωής μου
ένας κόσμος γαλάζια παιχνίδια

ο βασιλιάς Αλέξανδρος ζει
γνωρίζω τα δάχτυλα και τη φωνή του
διαγράφει αόρατα σχήματα
μεταγγίζει σε λέξεις το φως


A Transfusion of Light into Words

King Alexander's alive?
asked the plastic mermaid in the room
everyone knows he's the last poet
a joyful child with sad eyes
an immortal spark in human flesh
a consoling touch of the earth
prostate at his feet lies the sun
my life on the slimmest thread
a world full of sky blue toys.

King Alexander is alive
I know his fingers and his voice
he traces invisible shapes
transfuses the light into words

Translated by Michael Mott and Domna Pastourmatzi
from Tolis Nikforou, Me ti Fotia sta Matia (With the Fire
in the Eyes), 1982, Balkan Visions, Visions International
No. 48, 1995.

η μόνη ανθρώπινη φωνή

ας έλεγε ο Αντώνιος
τα τραύματα του Καίσαρα
πως ήταν στόματα βουβά
στην εποχή μας οι πληγές
συνθέτουν μουσική
και γράφουν στίχους
είναι η μόνη ανθρώπινη φωνή
ενώ βουβοί οι δολοφόνοι
μονότονα ακονίζουν το μαχαίρι


The Only Human Voice

Let Anthony claim
that Caesar's gashes
were mute mouths
in our days wounds
compose music
and write verse
they are the only human voice
while monotonously
without speaking
murderers grind their knives

Translated by Michael Mott and Domna Pastourmatzi
from Tolis Nikforou, Me ti Fotia sta Matia (With the Fire
in the Eyes), 1982, Balkan Visions, Visions International
No. 48, 1995.

χειμωνιάτικος ήλιος, 2

όπως ψηλά οι γκρίζες στέγες των σπιτιών
φωτίζονται νοσταλγικά
από τον ήλιο του χειμώνα
ακόμα βουτηγμένες στη βροχή

όπως το μακρινό βουνό
υψώνεται και αιωρείται πάνω στη θάλασσα
σχεδόν αγγίζει την ακτή
μέσα στη διαφάνεια του πρωινού αέρα

όπως τα μάτια της γάτας
ανθίζουν με μικρές φωτιές τη νύχτα
έτσι και το χαμόγελό σου μπουμπουκιάζει
ανάμεσα στους τοίχους και την άσφαλτο

είσαι ένα φύλλο πράσινο
με φλέβες νοτισμένες από τη βραδινή δροσιά
μια κίνηση ανάλαφρη που ζωντανεύει τη χαρά
ένα γλυκό του κουταλιού
ένα νερό στον δίσκο της γιαγιάς
μέσα στην κάτασπρη αυλή της συνοικίας

από τη συλλογή Ελεύθερος σκοπευτής, 1982


Winter Sun, 2

As, up high, the grey roofs of the houses
still drenched with rain
are lit nostalgically
by the winter sun

as the distant mountain
rises and hangs above the sea
nearly touching the shore
in the transparency of the morning air

as the eyes of the cat
make the night bloom with small fires
so also does your smile blossom
between the walls and the asphalt road.

You are a green leaf
with veins damp from the evening dew
a subtle gesture that revives joy
a spoonful of sweet preserve
a glass of water on grandma's tray
in the gleaming neighbourhood courtyard.

translated by Savas Patsalidis and Mark Plourde,
published in The Amaranth, Bulletin No. 5 (1983)
of the Modern Greek Study Program, University
of Toronto

ανεξακρίβωτο ιπτάμενο αντικείμενο

στον Βασίλη

αλκυόνες με περίλαμπρα χρώματα
οι μακρινοί μου πρόγονοι
ένα σμήνος με εξόριστα φτερά
από τον άγνωστο γαλαξία
μεσουράνησαν στη μεγάλη σκοτεινιά
έτη και έτη φωτός
κρατώντας τον σπόρο της δημιουργίας
σφιχτά στο ράμφος

κι έρχομαι σήμερα εγώ
με αίμα και φως να σας μιλήσω
με των θαυμάτων τα λίγα ψίχουλα
θανάσιμα τοξεύω την καρδιά σας
έρχομαι σήμερα εγώ να ζωγραφίσω
ένα φανταστικό πουλί στο μέτωπό σας


U.F.O.
to Vasilis

Halcyons with resplendent colors
my distant ancestors
a flock of birds with wings exiled
from the unknown galaxy
soared in the great darkness
for light years and years
holding the seed of creation
firmly in their beak

and I come today
to speak to you with blood and light
I shoot deadly arrows into your heart
with the few crumbs from the miracles
today I come to paint
an imaginary bird on your forehead.

Translated by Savvas Patsalidis and Mark Plourde
from Tolis Nikiforou, Me ti Fotia sta Matia (With the Fire
in the Eyes), 1982, The Amaranth, Bulletin No. 5 (1983)
of the Modern Greek Studies Program, University of Toronto.