μου λείπει η άνοιξη
η άνοιξη μετά βαρύ χειμώνα
που πλημμυρίζει τον αέρα φτερουγίσματα
το φως μου λείπει
απ' τα γαλάζια μάτια σου
τις επτασφράγιστες τώρα μητέρα
πύλες του κόσμου
μου λείπει τ' όνομά μου στα δικά σου χείλη
αυτά που μόνο εσύ για μένα ήξερες
τώρα δεν μένει τίποτα
ούτε το θρόισμα από το φόρεμά σου
μια νότα απ' τη φωνή σου
μικρό ένα ξέφτι απ' το χαμόγελό σου
τώρα δεν μένει
παρά να σκεπαστώ μ' αυτό το τίποτα
και στο κενό βουβός να βλέπω
κάποιον που θάλεγες πώς είμαι εγώ
σαν τον χλωμό αντικατοπτρισμό
μιας παιδικής φωτογραφίας σου
"το φως μου λείπει
ΑπάντησηΔιαγραφήαπ' τα γαλάζια μάτια σου
τις επτασφράγιστες τώρα μητέρα
πύλες του κόσμου"
μερικές απουσίες με το χρόνο "νοτίζουν", θαμπώνουν, χάνονται...
άλλες όμως ξεραίνονται, στεγνώνουν, χάνουν εκείνα τα συστατικά που μπορούν να τις αλλοιώσουν
και μένουν εκείνα τα ευγενή συστατικά, που πάντα έθρεφαν τα αγαπημένα πρόσωπα,
μένουν αποξηραμένες, αλλά διατηρούνται για πάντα...
"σαν τον χλωμό αντικατοπτρισμό
μιας παιδικής φωτογραφίας"
θα ήθελα να πεις (εάν μπορείς) λίγα λόγια γι αυτό το ποίημα, Τόλη,
(πότε το έγραψες, πόσο καιρό μετά, τις συνθήκες...)
Πώς μερικά λόγια στοχεύουν κατευθείαν την ψυχή... Και πώς μπορούν να αφορούν στις απουσίες που σκεπάζουν τον καθένα, διαφορετικές αλλά τόσο ίδιες...
ΑπάντησηΔιαγραφήόλες οι απουσίες εκεί ανάγονται...
ΑπάντησηΔιαγραφήστην πρώτη μεγάλη Απουσία...
αυτή που βιώσαμε με τα μάτια ορθάνοιχτα από τη λαχτάρα
με μια παιδική φωτογραφία
πάντα να τη θυμίζει...
H μητέρα μου πέθανε την άνοιξη του 1990, Νίκο, και το ποίημα αυτό το έγραψα λίγο μετά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό την αρχή είχα καταλάβει ότι λογοτεχνία είναι να μη διστάζεις να εκθέτεις τα τραύματά σου σε δημόσια θέα. Είναι μια οδυνηρή και ταυτόχρονα σχεδόν ιαματική διαδικασία. Καθώς, στην ουσία, ομολογείς τα λάθη και τα σφάλματά σου. Ιδίως εκείνα που είναι αδύνατον να επανορθώσεις. Τις ενοχές που θα πάρεις μαζί σου όταν φύγεις.
Οι γονείς μου χώρισαν στα έξι μου χρόνια, την εποχή που τα ζευγάρια δεν χώριζαν. Πατέρας μου και μάνα μου μαζί ήταν ο συνονόματός σου κύριος Νίκος, ένας απίστευτα τρυφερός άνθρωπος. Ξαναείδα τη μητέρα μου στα 15 μου χρόνια, όταν πτώχευσε ο έμπορος πατέρας μου, κυριολεκτικά δεν είχαμε να φάμε και αναγκάστηκα να πάω ζήσω μαζί της, με τον καινούριο άντρα της και την μικρή αδερφή μου.
Σταδιακά αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις μας αλλά το τραύμα μου παρέμεινε, βαθύ κι αγιάτρευτο.
Έτσι πέρασαν τα χρόνια και κάποτε η μητέρα μου πήγε να ζήσει στην Αθήνα με την αδερφή μου και την οικογένειά της.
Η μητέρα μου ήταν μια πολύ ωραία γυναίκα, πάντοτε εκπληκτικά νεανική και δραστήρια, και η ζωή την είχε κάνει δυνατή. Εγώ τη θεωρούσα άτρωτη. Κι όμως πέθανε σ' ένα νοσοκομείο σε λιγότερο από ένα μήνα.
Λίγες μέρες πριν πεθάνει, είχα πάει να τη δω. Καθόμουν σ'ένα κρεβάτι και την κοίταζα. Τα μάτια της είχαν ένα απίστευτα βαθύ γαλάζιο χρώμα και τα δικά μου δεν σταμάτησαν στιγμή να τρέχουν. Χωρίς καμία σύσπαση του προσώπου, χωρίς ήχο, καθόμουν, σηκωνόμουν, περπατούσα στους διαδρόμους του νοσοκομείου και τα μάτια μου έτρεχαν σαν βρύσες. Κι εκείνη έλεγε, «ο Τόλης είναι το πιο μωρό απ' όλους».
Τότε λοιπόν κατάλαβα πόσο πολύ την αγαπούσα. Σπαρακτικά και απελπισμένα σαν έναν παράδεισο που δεν αξιώθηκα ποτέ. Και μου έμεινε μια πληγή ακόμη, πως δεν της το είχα πει όσο ήθελα, πως δεν της το είχα δείξει όσο ήθελα.
Ύστερα της έγραψα ποιήματα. Όχι μόνο αυτό. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ίσως το «γαλάζιο βαθύ σαν αντίο» της ομώνυμης συλλογής του 1999. Ποιήματα. Ποιήματα μετά τον θάνατο. Μάταιες λέξεις, ένα τίποτα μπροστά σε ένα χαμόγελο, ένα χάδι.
Κατάλαβες τώρα, Νίκο; Κατάλαβες γιατί θα έδινα τα πάντα για μια μέρα, μια ώρα, μια στιγμή μαζί της;
Mε τα λόγια του Τομ Στόπαρντ, Maria Jose και Τζούλια, "death is the absence of a presence, the endless time of never coming back ... it's a gap, and when the wind blows through it, it makes no sound".
ΑπάντησηΔιαγραφήκατάλαβα, Τόλη,
ΑπάντησηΔιαγραφήομολογώ δεν φανταζόμουν κάτι τέτοιο.
μέσα από τα ποιήματά σου
οι στιγμές μαζί της είναι πολλές κι όχι μια,
και να ξέρεις ότι,
ποτέ ένα παιδί δεν μπορεί να δώσει περισσότερα από όσα παίρνει,
δεν νομίζω ότι είναι σωστό να μιλάς για δικές σου ενοχές.
μπορεί να μην το έδειχνες, αλλά
εκείνη ήξερε πόσο την αγαπούσες
«ο Τόλης είναι το πιο μωρό απ' όλους»
κι εκείνη σ' αγαπούσε και σε καμάρωνε σίγουρα